Cách sử dụng lẫy chuyển số trên vô lăng, bộ chuyển số bằng tay trên xe số tự động

Chế độ chuyển số bằng tay trên xe số tự động là chế độ cho phép người lái sử dụng cần số (hay lẩy số) để chuyển đổi giữa các cấp số  1, 2, 3, 4… theo ý muốn tương tự như trên xe số sàn, người lái có thể kiểm soát việc chuyển số, thay vì để xe số tự động chuyển đổi tỷ lệ truyền như ở chế độ D.

Chế độ chuyển số tay trên xe số tự động có nhiều dạng như: chuyển số sàn, số tay bán tự động, chuyển số thể thao (Sport),..

Hiện nay đa số xe số tự động đều được nhà sản xuất tích hợp chế độ chuyển số tay ở cần số. Với những dòng xe cao cấp thường được trang bị cả cần số và lẫy chuyển số trên vô lăng, còn những xe đời cũ thì chế độ này thường ở dạng chuyển số tay giới hạn. 

Chế độ chuyển số bằng tay giới hạn chỉ có trên các đời xe cũ, xe ô tô giá rẻ. Ngoài số D được sử dụng bình thường thì xe có thêm ký hiệu số tự động khác như D3, 2, 1 hoặc 2, 1… Để sử dụng người lái chỉ cần chuyển cần số từ D xuống D3, 2 hay 1.

Với chế độ số tay này chủ yếu để đưa về số thấp, tập trung tối đa đẩy cao mô men xoắn. Và số này được sử dụng khi xe chở nặng hay lên dốc cao. Hoặc dùng chế độ này đi xuống dốc vì khi xuống dốc thì sẽ theo quán tính xe trôi với vận tốc nhanh, nên cần rà phanh giảm tốc, tuy nhiên việc dùng phanh tay thường xuyên trong thời gian dài rất nguy hiểm vì sẽ gây áp lực lớn dễ gây nóng phanh. Để hạn chế điều này người lái có thể chủ động chuyển số tay cho xe vế số thấp 3,2,1, cách này giúp tăng lực hãm, giảm tốc độ mà không cần dùng nhiều phanh.

Các dòng xe số tự động mới hiện nay thì nhà sản xuất thường sử dụng ký hiệu dấu +/- trên cần số để thể hiện chế độ chuyển số tay hay chế độ số tay bán tự động. Một số dòng xe sử dụng ký hiệu D+/- hay S+/- (Sport – chế độ thể thao) hay M+/- (Manual – thủ công)… 

Ở các dòng xe mới thường, chế động số tay thường có ký hiệu +/-

Với chế độ này người lái có thể thay đổi số như xe số sàn. Để sử dụng thì chỉ cần chuyển cần số từ D về +/- hoặc M+/-, S+/-… Sau đó, nếu muốn lên số thì đẩy cần số về (+) hoặc nếu muốn giảm số thì đẩy cần số về (-). Có thể chuyển đổi từ chế độ tự động D sang chế độ số tay (hay số sàn) có thể thực hiện khi xe đang chạy. Và nếu không cần sử dụng chế độ số tay nữa thì chỉ cần gạt cần về vị trí D, xe sẽ trở về chế độ tự động bình thường.

Khi chạy xe ở chế độ này, người lái hoàn toàn kiểm soát được việc chuyển số, xe sẽ không điều khiển tự động. Vì vậy nên người lái cần tự chọn và thay đổi số để phù hợp với từng tình huống vận hành. 

Không phải xe ô tô tự động nào cũng có lẫy chuyển số trên vô lăng, mà thường chỉ có trên các dòng xe từ hạng trung đến hạng sang trở lên. Các dòng xe hạng A hay hạng B rất hiếm, chỉ có một số ít xe hạng B có lẫy chuyển số như Honda City, Toyota Vios mới, Mazda 2....

Lẫy chuyển số thường đặt sau vô lăng phía bên phải. Cách sử dụng lẫy chuyển số trên vô lăng người lái dùng tay để khẩy vào ký hiệu + nếu muốn lên số hoặc ký hiệu – nếu muốn giảm số. Những cấp số được chọn sẽ hiển thị trên màn hình thông tin ở cụm đồng hồ. 

So với việc chỉnh tay trên cần số thì hầu hết người lái thích dùng lẫy chuyển số trên vô lăng hơn vì tiện lợi, không cần rời tay khỏi vô lăng

Chế độ chuyển số bằng tay của ô tô tự động giúp phát huy hiệu quả sức mạnh của xe trong nhiều trường hợp, tăng tính an toàn và mang đến sự phấn khích hơn khi lái xe. 

Khi lái xe số tự động hãy sử dụng chế độ chuyển số bằng tay nếu bạn muốn có cảm giác chân thật khi lái xe. Có thể cảm nhận được sự đàn hồi của động cơ, sự biến đổi của vòng tua máy,.. Mặc dù nó không giống hoàn toàn khi lái xe số sàn, nhưng cũng tạo được sự thú vị, có cảm giác trải nghiệm thể thao hơn. 

Theo chia sẻ từ những người lái xe có kinh nghiệm lâu năm, chế độ số bán tự động, chế độ số tay, số thể thao... giúp ích khá nhiều khi xe cần tăng tốc, vượt xe nhanh. Người lái có thể chủ động chuyển xe về số thấp, đẩy cao mômen xoắn giúp xe tăng tốc nhanh.

Có thể sử dụng chế độ số sàn này khi xe tải nặng, lên dốc cao, cần sức kéo lớn, và chế độ số sàn cũng giúp ích rất nhiều khi xe xuống dốc. Vì khi chủ động đưa xe về số thấp sẽ giúp tăng độ hãm của xe, từ đó giảm áp lực phanh, tính an toàn cao hơn. Đây là kinh nghiệm chạy xe đèo dốc được nhiều người áp dụng.

Hộp số tự động thường phản ứng hơi chậm khi di chuyển ở địa hình phức tạp. Vì vậy để phát huy hiệu quả sức mạnh của xe khi di chuyển trên các dạng đường này thì người lái nên chuyển sang chế độ số tay bán tự động để có thể linh hoạt chuyển số theo ý muốn

Theo nhiều chuyên gia mặc dù việc sử dụng chế độ số sàn, chế độ số tay bán tự động hay chế độ thể thao… giúp ích nhiều nhưng cũng cần được chú ý. Vì nếu chưa thành thạo hay chưa có kinh nghiệm chuyển số phù hợp, sẽ khiến xe dễ bị giật cục. Việc đẩy vòng tua quá cao hay giảm số nhanh khi xe đang chạy tốc độ cao có thể gây hại ở hộp số. 

Không chỉ xe số tự động AT mà các xe hộp số vô cấp CVT, xe hộp số ly hợp kép DCT cũng thường đường trang bị lẫy chuyển số sau vô lăng với cách sử dụng tương tự.