Kỹ thuật lái xe lên dốc an toàn cho xe số sàn và số tự động

Để lái xe leo dốc an toàn, không gặp phải tình trang ô tô bị chết máy khi đang lên dốc hoặc bị trôi xe, thì hãy thực hiện nhanh và liên tiếp 3 bước sau: 

• Bước 1: Giữ chân phanh và côn thật chặt tiếp đó cho xe vào số 1
• Bước 2: Vẫn tiếp tục giữ chặt phanh nhưng từ từ nhả chân côn. Để ý theo tiếng nổ của động cơ xem xe đã bám côn chưa? 
• Bước 3: Khi xe đã bám côn thì tiếp tục nhả chân phanh, đệm ga cho xe và bắt đầu nhả chân côn. Khi thực hiện cần lưu ý nên nhả từ từ chân côn bằng chân trái, không nhả đột ngột, đồng thời người lái cần nhấn ga chậm rãi bằng chân phải. 

Khi thực hiện các thao tác trên có thể ô tô sẽ bị trôi một chút về phía sau, những bạn cũng không cần lo lắng, vì ngay sau đó xe sẽ tiến về phía trước. Để xe ô tô số sàn có thể khởi động dễ dàng thì nên điều chỉnh tốc độ của động cơ cho phù hợp. Thường tốc độ phù hợp cho động cơ lúc này khoảng từ 2000 - 3000 vòng/phút, trường hợp dốc càng đứng thì tốc độ của động cơ càng cần lớn. Trong quá trình leo dốc, người lái nên chuyển xe sang đi số 2 hoặc 3, tùy thuộc vào độ dốc của đèo, với đèo có độ dốc càng cao thì nên về số thấp và ngược lại.

Khi nhả chân côn, đầu ô tô chưa ngóc lên mà đã bị cắt phanh tay thì khả năng 95% xe sẽ bị tụt dốc. Nếu gặp phải trường hợp này thì hãy nhả thêm chút chân côn và thực hiện ga thốc lên. Bên cạnh đó cũng có trường hợp khiến xe bị tụt dốc là sau khi thực hiện cắt phanh tay, người lái không giữ chân côn và chân ga như lúc bắt đầu thực hiện cắt phanh tay, trường hợp này khả năng xe tụt dốc đến 98% và chỉ còn lại 2% để bạn có thể cứu vãn tình thế bằng cách đạp chân côn cùng phối hợp nhanh và thực hiện kéo phanh tay làm đề pa leo dốc cho xe. 

Khi cho xe dừng lại trên dốc thì nên kéo phanh tay để thay cho việc giữ phanh chân, việc này sẽ giúp xe đứng yên ở vị trí dừng tránh bị tụt dốc gây nguy hiểm. Và khi bỏ chân phanh ra thì người lái cần đặt vào chân ga để giúp mớn ga lên. 

Còn trường hợp xe đã bị tụt dốc, làm người lái cần di chuyển về vị trí đứng yên trên dốc thì cần phải cắt côn để vào số và tiếp đó thực hiện nhả côn đồng thời đạp mớm ga như khi khởi động xe bình thường để đi trên đường bằng. Làm vậy xe sẽ không bị trôi do phanh tay của người lái vẫn chưa hạ. Tiếp đến cần nhả côn một cách từ từ cho đến khi nhận thấy cần số hoặc tay lái rung lên (dấu hiệu các lá côn đã bắt được vào nhau). Thời điểm này có thể nhẹ nhàng nhả phanh tay, đồng thời nếu thấy xe không bị trượt thì lại thả nốt phanh tay. Khi đó xe sẽ tự di chuyển lên dốc hoặc người lái có thể mớm nhẹ ga để giúp xe lên dốc nếu chưa có dấu hiệu di chuyển. 

Đây là một số sai lầm có thể khiến cho xe ô tô bị tụt dốc:

• Thực hiện nhả côn quá tầm dẫn đến không điều khiển được chân côn. Điều này làm xe bị chết máy khi đang leo dốc
• Người lái không giữ cho chân ga được đều trong giai đoạn động cơ phải ga thốc lên với tốc độ 1.500 đến 2.000vòng/phút trước khi thực hiện nhả côn, do đó đầu xe không ngóc lên được. 

Đối với xe ô tô số tự động (AT), người lái chỉ cần dùng chân phải để điều khiển ga và phanh không cần sử dụng đến chân trái. Cần số xe thường có các vị trí P, R, N, D hay một vài vị trí có đánh dấu theo dạng số như 4, 3, 2, L,… Do đó xe số tự động về cơ bản đều giống nhau khi vận hành, nếu khác nhau chủ yếu do một số mẫu xe được trang bị thêm chức năng nâng cao hơn, cụ thể như: khả năng chuyển số bán tự động, chế độ lái thể thao, hỗ trợ cho xe lên xuống dốc,…

>> Tham khảo ngay: Hướng dẫn cách lái xe ô tô số tự động từ A - Z & kinh nghiệm lái xe an toàn

Với xe số tự động thì việc lên số dễ dàng hơn so với xe số sàn, vì người lái không cần phải lưu ý đến số nào nữa mà chỉ cần đạp phanh chân, thực hiện khởi động cho động cơ và chuyển cần số đến vị trí D là xong. Sau đó cứ lái tiếp tục mà không cần chuyển số. Trong quá trình lên dốc, tùy vào tốc độ xe, hộp số sẽ tự động chuyển đến số thích hợp. Theo khuyến cáo từ nhà sản xuất thì người lái không nên tự ý di chuyển vị trí của cần số mà hãy để hộp số làm việc đó. Người lái chỉ cần di chuyển cần số đến các vị trí số đã được đánh dấu trong trường hợp cần phanh động cơ hay hãm bớt quán tính cho xe bằng lực cản của động cơ và khi xe được cài ở số thấp.

Khi lên dốc nếu cần dừng lại thì người lái cần bật xi nhan để xin đường, sau đó cho xe di chuyển vào lề đường, nhả ga và đạp phanh chân, tiếp đó kéo phanh tay (có thể phanh chân trái tùy vào từng loại xe có thiết kế khác nhau về phanh bổ trợ). Khi cần tiếp tục di chuyển người lái nhả phanh chân, sau đó nhanh chóng dùng chân phải đạp ga, mớm ga cho xe di chuyền rồi nhanh chóng hạ ngay phanh tay. Người lái chú ý không được hạ phanh tay trước khi thực hiện mớm ga. Nếu hạ phanh tay xuống khi chân phanh được chuyển sang chân ga sẽ khiến xe bị mất phanh, thậm chí có thể gây ra áp lực quá lớn cho hộp số và làm giảm tuổi thọ của hộp số xe. 

Nếu bạn dừng xe ở dốc cao, thì hãy tìm vật để chèn bánh xe để giúp giảm bớt áp lực cho hộp số và hệ thống phanh của xe. Khi cần khởi động để đi tiếp thì người lái chỉ cần thực hiện như sau: đạp phanh chân sau đó khởi động xe, bật xi nhan xin đường, di chuyển cần số của xe đến vị trí D, thực hiện nhả chân phanh, chuyển thật nhanh chân sang nhấn nhẹ ga để xe chuyển bánh và cuối cùng hãy hạ phanh tay. 

Với những đoạn đường trơn khi lái xe lên dốc, người lái không nên tăng giảm ga đột ngột, nhất là nơi có khúc cua. Nếu xe có trang bị một cầu sau, mặc dù có hệ thống phanh ABS hỗ trợ nhưng nếu người lái đi ga không đều thì có thể khiến xe có nguy cơ bị văng đuôi xe. 

Nếu xe ô tô là loại 2 cầu, việc tăng giảm ga và phanh đột ngột trên đoạn đường trơn, thì có thể khiến xe bị rơi vào tình huống nguy hiểm. Do đó người lái không nên đánh lái quá lớn hoặc quá nhanh. Hệ thống phanh bằng điện tử chỉ có thể hỗ trợ người lái đi đúng kỹ thuật, nếu đi sai thì vẫn khiến xe rơi vào tình trạng mất lái, gây nguy hiểm. Khi xe leo gần đến đỉnh dốc cao thì nên hạ bớt chân ga để có thể xử lý kịp các tình huống, nếu đã quan sát rõ tình huống phía trước thì mới cho xe lướt tiếp.

Khi xe đang lên dốc nhưng bị chết máy người lái hãy nhả chân ga, cho xe chuyển làn vào bên đường, tiếp đó chuyển chân phanh để đạp phanh xe, kéo phanh tay, khi xe đã dừng thì dùng tay phải di chuyển cần số đến vị trí P và khởi động lại xe. Lưu ý người lái cần kéo phanh tay sau đó mới thực hiện khởi động lại động cơ của xe. Tuyệt đối không được để cần số của xe ở vị trí N với tình huống trên, vì có thể xe bị tụt dốc nếu phanh không tốt.